Tòa Long An hoãn tử hình Hồ Duy
Hải
·
4 tháng 12 2014
Tòa Long An
quyết định hoãn tử hình phạm nhân Hồ Duy Hải, người bị kết án tử hình với tội
danh giết người, cướp tài sản năm 2008, ngay trước ngày bị xử tử.
Thông tin trên
vừa được Phó Chánh án Tòa án Nhân dân tỉnh Long An xác nhận với báo Pháp Luật
TP.HCM.
Trước đó, Tòa
án Nhân dân tỉnh Long An đã ký quyết định thi hành án tử hình đối với tử tù này
vào ngày mai, 5/12.
Ông Hải, 29
tuổi, đã bị tòa các cấp sơ thẩm và phúc thẩm tuyên án tử hình vì tội giết người
và cướp tài sản liên quan đến vụ sát hại hai nhân viên bưu điện hồi năm 2008.
Tuy nhiên kể từ
khi án tử hình được đưa ra, gia đình ông Hải lẫn bản thân ông đã liên tục kêu
oan.
Theo các báo
trong nước, cơ quan điều tra đã không xác định được mẫu máu, không xác định
được dấu vân tay thu tại hiện trường là của ông Hải. Các lời khai của nhân
chứng cũng bị sửa chữa mà không có chữ ký xác nhận của người khai.
Vũ khí gây án
cũng không được phát hiện ra. Con dao được giao nộp là do cơ quan điều tra cho
người khai đi mua để làm "vật mô phỏng", theo báo Lao Động trong tin
hồi tháng 11.
Tòa phúc thẩm
sau đó cũng xác định “quá trình điều tra có những thiếu sót về tố tụng”, nhưng
vẫn bác đơn kháng cáo của Hồ Duy Hải, báo này cho biết thêm.
Trong buổi tiếp
cử tri ngày 3/12, chủ tịch nước Việt Nam, ông Trương Tấn Sang cũng đã nhận được
kiến nghị từ cử tri yêu cầu cơ quan chức năng xem xét lại vụ án này.
Khả năng sắp tới
Trao đổi với
BBC, ông Nguyễn Văn Đạt, luật sư bào chữa cho Hồ Duy Hải trong cả hai phiên
tòa sơ thẩm và phúc thẩm, nhận định rằng khả năng sắp tới có thể lãnh đạo
Viện Kiểm sát hoặc Tòa án tối cao sẽ có kháng nghị để xem xét lại vụ án theo
trình tự giám đốc thẩm.
"Sau khi
có kháng nghị thì Tòa án tối cao sẽ mở phiên tòa giám đốc thẩm," ông nói,
"Thẩm quyền của Tòa có thể là không chấp nhận kháng nghị và giữ nguyên
bản án hoặc hủy bản án và đình chỉ vụ án nếu xét thấy việc tuyên án của các
cấp tòa trước đây là trái pháp luật."
Một hướng nữa
có thể sẽ xảy ra, theo luật sư Đạt, là chủ tịch nước có thể xem xét ân giảm
cho bị cáo dựa trên những yếu tố như là có nhân thân tốt, có người thân là bà
mẹ Việt Nam anh hùng, tuổi đời còn trẻ...
Trong trường hợp này thì báo cáo Hải vẫn bị xác định là có tội như Tòa đã phán quyết.
Trong trường hợp này thì báo cáo Hải vẫn bị xác định là có tội như Tòa đã phán quyết.
Ông Đạt cho
biết là vụ án của Hồ Duy Hải chỉ mới qua phiên xử phúc thẩm và phán quyết của
Tòa phúc thẩm 'là cuối cùng' trong khi không có kháng nghị giám đốc thẩm nên
phải thi hành án tử hình.
"Bản thân
tôi có làm đơn kháng nghị giám đốc thẩm, luật sư Trần Hồng Phong và gia đình
bị cáo Hồ Duy Hải cũng làm đơn nhưng đều bị bác," ông Đạt cho biết,
"Tòa án và Viện kiểm sát đều cho là đúng người đúng tội nên không xem
xét lại nữa."
Luật sư Đạt
cũng nói rằng sau khi có bản án tử hình, bị cáo Hải và gia đình không viết đơn
xin ân xá gửi đến chủ tịch nước mà chỉ liên tục kêu oan vì họ cho rằng Hồ Duy
Hải 'không có tội' nên không xin ân xá.
Về khả năng
lật lại bản án, ông Đạt nói nhờ vào 'nỗ lực của truyền thông trong và ngoài
nước' lên tiếng đề nghị làm rõ vụ án ông tin rằng 'vụ án chắc chắn sẽ được cơ
quan chức năng xem xét làm rõ'.
__._,_.___
Những yếu kém trong hoạt động
điều tra
Luật sư ngô Ngọc TraiGửi tới BBC từ Hà Nội
·
7 giờ trước
Cơ quan cảnh sát điều tra công an tỉnh Bắc Giang đang mang tiếng
xấu bởi đã gây ra vụ án oan cho ông Nguyễn Thanh Chấn.
Cũng chính cơ
quan này trước đây từng bị một bị can khác là Hàn Đức Long tố cáo bức cung nhục
hình khi điều tra vụ án giết người và hiếp dâm trẻ em xảy ra tại huyện Tân Yên,
tỉnh Bắc Giang từ năm 2005.
Ngay trong quá
trình giải quyết vụ án, viện kiểm sát đã xác minh lời tố cáo của Hàn Đức Long
nhưng rồi đi đến kết luận là việc tố cáo không có cơ sở.
Xác minh bằng cách nào?
Bị can khai
rằng trong các lần đi hỏi cung đều bị điều tra viên đánh bằng hung khí là
gậy lim dài 70cm bản rộng 03 ngón tay (thước thợ xây) và cờ-lê, bật lửa đốt
râu, bút bi để đập bẻ ngón tay.
Để xác minh sự
việc, cơ quan tiến hành tố tụng đã hỏi những phạm nhân bị giam giữ cùng phòng
với Long và hỏi giám thị trại giam xem có việc Long bị đánh không.
Ngoài ra để
củng cố quan điểm Long là thủ phạm, cơ quan điều tra đã hỏi những người từng
giam giữ cùng phòng với Long, và những người này khai rằng đã từng nghe Long
thừa nhận hành vi phạm tội.
Những lời khai
đó được ghi lại thành biên bản và trở thành chứng cứ để giải quyết vụ án.
Trong khi đó
thuộc tính quan trọng nhất của chứng cứ là tính khách quan.
Tại các mẫu
biên bản ghi lời khai được ban hành đều có các mục thông tin làm rõ người được
lấy lời khai có quan hệ thế nào với bị can, quan hệ thế nào với bị hại, có tư
cách gì trong vụ án, đã làm gì ở đâu khi tội phạm xảy ra, sức khỏe và tinh thần
có minh mẫn hay không… để từ đó xác định xem lời khai báo có độ tin cậy và khách
quan hay không.
Vậy trong việc xác minh Long có bị đánh đập nhục hình không mà lại đi hỏi cán bộ quản lý trại giam là người chịu trách nhiệm bảo vệ tính mạng sức khỏe người bị giam giữ thì có hợp lý không?
Lẽ nào những
người này thừa nhận mình có lỗi yếu kém trong công vụ khi để bị can bị đánh?
Những người bị
giam giữ cùng phòng với Long không hề là nhân chứng của vụ án, thế thì tại sao
lời khai của họ lại là chứng cứ sử dụng để kết tội?
Điều này cho
thấy có sự nhận thức sai lệch nghiêm trọng về chứng cứ trong tố tụng hình sự.
Thực nghiệm điều tra
Lâu nay nói đến
sai phạm trong hoạt động điều tra thường chỉ thấy nói đến vấn đề bức cung nhục
hình.
Song đó không
phải là tất cả và đừng đề vấn đề bức cung nhục hình vốn dễ gây phẫn nộ che lấp
đi các vấn đề khác trong hoạt động điều tra.
Để thấy được
điều này chỉ cần khảo sát qua nghiệp vụ điều tra ngay trong vụ án Hàn Đức Long.
Cơ quan điều
tra quy kết Long là thủ phạm trong vụ án với hành vi tóm gọn như sau: Một chiều
mùa hè, một cặp vợ chồng đi làm đồng về không thấy con gái đâu, mọi người đổ xô
đi tìm, sáng hôm sau người đi làm đồng sớm phát hiện thấy xác cháu bé ngoài
mương nước cánh đồng. Kết quả giám định pháp y cho thấy cháu bé bị hiếp trước
khi bị giết chết.
Sau gần bốn
tháng điều tra không tìm ra thủ phạm, cơ quan điều tra nhận được thư tố giác
của hai mẹ con bà cụ cùng tố một người ở cùng thôn là Hàn Đức Long từng hiếp
dâm mình.
Cơ quan điều
tra bắt giữ Long, Long thú nhận đã hiếp dâm hai mẹ con bà cụ và thú nhận thêm
mình là thủ phạm trong vụ giết hiếp cháu bé.
Kết luận điều
tra nhận định chiều hôm xảy ra vụ án, Long đem ngô thóc đến quán xay xát, trong
lúc chờ đợi đến lượt mình đã đi sang nhà cháu bé, thấy cháu ở nhà một mình Long
bắt bế đưa cháu ra cánh đồng hiếp rồi đẩy cháu ngã xuống mương nước rồi quay
trở lại quán xay xát như không có chuyện gì xảy ra.
Qua các lời
khai cơ quan điều tra xác định Long phạm tội trong lúc chờ đợi hai người phụ nữ
xay xát thóc.
Họ đã cho thực
nghiệm điều tra xem thời gian hai người phụ nữ xay xát hết bao nhiêu lâu, có đủ
để Long thực hiện hành vi phạm tội rồi quay trở về không.
Tính chính xác của công tác thực
nghiệm điều tra
Có mấy vấn đề
xung quanh việc thực nghiệm này.
Thời điểm bắt
Long và tập trung điều tra về Long là đã bốn tháng kể từ ngày vụ án xảy ra. Vậy
sau khoảng thời gian đó liệu những người xay xát thóc cùng có nhớ được hôm đó
mình đã xát bao nhiêu kg thóc không?
Họ có thể nhớ
được hôm đó có những người nào xay xát thóc, nhưng liệu có nhớ nổi thứ tự lần
lượt từng người với tổng số gần chục người xay xát thóc không?
Sau bốn tháng,
chủ quán xay xát khai rằng có sự khác nhau về điện áp và động cơ máy giữa hôm
xảy ra vụ án và buổi thực nghiệm.
Hôm xảy ra vụ
án điện lưới yếu nên trong hai động cơ xay thóc và chà gạo phải chạy từng động
cơ một.
Chủ quán cũng
đã thay động cơ máy mới.
Điều này dẫn
đến tốc độ năng suất thay đổi và do vậy thời gian xay xát thóc sẽ khác nhau.
Với những dữ
kiện thông tin sai lệch như thế liệu việc thực nghiệm có đảm bảo đưa đến số
liệu chính xác hay không?
Không chỉ thế,
cơ quan điều tra cũng thực nghiệm cho một người ôm một vật nặng tương đương
cháu bé di chuyển trên quãng đường gây án (đi và về khoảng 1,7km) để xem lượng
thời gian gây án có phù hợp với thời gian xay xát thóc của hai người phụ nữ
không.
Nhưng vấn đề là
tốc độ di chuyển trong khi thực nghiệm làm sao đúng khớp với sự di chuyển khi
phạm tội?
Việc di chuyển
khi phạm tội sẽ lúc nhanh lúc chậm bởi hung thủ còn phải quan sát nghe ngóng và
tránh người phát hiện làm sao giống với lúc thực nghiệm?
Cháu bé là thực
thể sống giẫy đạp đâu có im lìm như đồ vật thực nghiệm?
Như thế tốc độ
di chuyển của khi thực nghiệm sẽ khác với tốc độ di chuyển hôm phạm tội.
Vận tốc khác
nhau thì thời gian sẽ khác nhau, vì thời gian là kết quả của phép chia quãng
đường cho vận tốc.
Ngoài vấn đề di
chuyển còn có giai đoạn bị can hiếp dâm và xuất tinh ra ngoài, khoảng thời gian
này thì làm sao tính đếm được bao lâu để có thể tính được tổng thời gian thực
hiện hành vi phạm tội là chừng nào?
Bất chấp bao
nhiêu sai lệch trong các dữ kiện, cơ quan điều tra vẫn tiến hành hoạt động thực
nghiệm điều tra từ đó cho ra kết quả làm căn cứ để định đoạt mạng sống người
khác.
Cơ quan điều
tra thu giữ được ở hiện trường một số lông và tinh dịch nhưng lại không giám
định cho ra được kết quả.
Về tinh trùng
thì kết luận giám định cho rằng lượng dấu vết ít và chất lượng vết kém nên
không thu giữ được gen.
Về lông thì kết luận lông thu được ở hiện trường là lông người, trong đó chỉ có một sợi có gốc nhưng ít tế bào gốc nên không phân tích được gen.
Như vậy những
gì thu thập được không giúp tìm ra được thủ phạm.
Cũng tức là
không có vật chứng chứng minh thủ phạm.
Không có vật
chứng và cũng không có nhân chứng. Vậy thì dựa vào đâu để chứng minh tội phạm?
Trong vụ án này
chính xác thì cơ quan tố tụng chỉ dựa vào duy nhất lời khai nhận tội của Hàn
Đức Long để kết tội.
Trong khi đó
pháp luật hiện tại quy định không được sử dụng lời khai nhận tội của bị cáo là
bằng chứng duy nhất để kết tội.
Nhưng thực tế
lâu nay người ta dễ dàng hóa giải quy định ràng buộc này bằng các quy định lỏng
lẻo về chứng cứ.
Theo đó những
tài liệu điều tra như lời khai của những người bị giam giữ cùng phòng với Long
cũng là chứng cứ được sử dụng, mặc dù họ không hề tồn tại ở không gian và thời
gian xảy ra vụ án.
Và những thứ
mặc dù không giúp chứng minh được tội phạm nhưng cũng được coi là chứng cứ như
tinh dịch và lông tóc trong vụ án này.
Vấn đề và giải pháp
Chỉ khảo sát
trong một vụ án thôi mà đã bộc lộ ra rất nhiều vấn đề về chất lượng trong hoạt
động điều tra.
Và đây không
chỉ là vấn đề tồn tại của riêng cơ quan cảnh sát điều tra công an tỉnh Bắc
Giang mà là vấn đề cần soi xét đối với hệ thống cơ quan điều tra cả nước.
Cho nên cần lưu
ý rằng nguyên nhân gây ra oan sai không chỉ là vấn đề bức cung nhục hình mà còn
nhiều nguyên nhân khác nữa.
Trong quá trình
bào chữa các luật sư đều nêu ra các bất cập trong hoạt động điều tra, nhưng vấn
đề lại mang bản chất vĩ mô, đòi hỏi sửa đổi quy định pháp luật và thay đổi lại
nhận thức và không thể giải quyết trong phạm vi một vụ án. Chẳng hạn như cần tư
duy lại khái niệm thế nào là chứng cứ.
Bài viết thể hiện quan điểm
riêng và cách hành văn của tác giả, một luật sư từ Hà Nội.
Những yếu kém trong hoạt
động điều tra
Ý kiến nói hệ
thống điều tra hình sự của VN cần thay đổi ở tầm vĩ mô về cả luật pháp lẫn
nhận thức.
·
4 tháng 12 2014
Thông tư 28 cho thấy điều
gì?
Thông tư 28 của
Bộ Công an bị cho là dễ dẫn đến sự lạm dụng gây bất lợi cho luật sư khi hành
nghề.
·
12 tháng 8 2014
Tương lai nào cho luật sư
Việt Nam?
Ông Ngô Ngọc
Trai suy nghĩ về nghề luật sư và các thách thức trong nghề ở Việt Nam.
·
6 tháng 8 2014
Tại sao từ chối Quyền im
lặng?
Giới tư pháp
đang bàn luận sôi nổi về quyền im lặng, nhiều ý kiến tranh cãi xem có nên đưa
quy định này vào luật hay không.
·
28 tháng 10 2014
Toà án VN 'không nhân danh
công lý'
Ý kiến luật sư
toà án Việt Nam chỉ nhân danh Nhà nước nên không đảm bảo công lý và xử lý tội
phạm.
·
25 tháng 7 2014
Xử án ở Việt Nam 'còn
nhiều oan sai'
Luật sư Ngô
Ngọc Trai đánh giá việc pháp luật xử lý tình trạng oan sai ở Việt Nam như thế
nào.
·
14 tháng 7 2014
Quốc hội VN 'không hề bị
tiếm quyền'
Ý kiến nói bên
lập pháp ở Việt Nam chỉ là hình thức và càng mở cửa thì quyền của Nhà nước
càng tăng, Đảng càng giảm.
·
12 tháng 9 2014
Canh tân hệ thống
Luật sư Ngô
Ngọc Trai nói sẽ là chính đáng khi nhân dân đòi hỏi quyền có tiếng nói về quy
trình làm chính sách.
·
8 tháng 5 2013
Vấn nạn bức cung nhục hình
ở VN
Có phải hệ
thống tư pháp Việt Nam tạo điều kiện cho việc bức cung và nhục hình dẫn đến
các vụ oan sai?
·
27 tháng 7 2014
Quyền im lặng 'không phải
nhân quyền'?
Ý kiến phản bác
một Đại biểu Quốc hội Việt Nam quanh câu nói quyền im lặng 'không phải nhân
quyền'.
·
3 tháng 10 2014
__._,_.___
No comments:
Post a Comment
Thanks